Albaniana – Alphen aan den Rijn – Romeinse tijd

Alphen aan den Rijn
Midden in het centrum van Alphen aan den Rijn, tegenover de monding van de Aar in de Rijn, lag een Romeins castellum genaamd Albaniana. Dit fort maakte onderdeel uit van de Romeinse limes, de grens van het Romeinse rijk. Het oudste castellum werd in de winter van 40 op 41 na Chr. gebouwd, waarmee het een van de oudste Romeinse forten aan de Rijn was. Vlak daarvoor verbleef de beruchte keizer Caligula in deze uithoek van het rijk om er expedities tegen Germanië en Engeland voor te bereiden. Hij heeft vlak voordat hij werd vermoord, opdracht gegeven voor de bouw van Albaniana.
De belangrijkste functie van het castellum was het bewaken van de rivier en de drassige omgeving. Vanuit het castellum werden tegelijkertijd expedities tegen Germanië en Engeland voorbereid. De Rijn vormde in die tijd namelijk een belangrijke uitvals- en aanvoerlinie. Het castellum bestond behalve uit hoge verdedigingswerken omringd door grachten, uit een hoofdkwartier (principia), het huis van de kampcommandant (praetorium), manschapsbarakken, een werkplaats (fabrica) met haardplaatsen en een graanschuur (horreum), Er liepen wegen door het fort en er waren verschillende waterputten. Tussen het fort en de rivier waren kades en rivierbeschoeiingen te vinden.
Het fort wordt in eerste instantie gebouwd van hout, leem en aarde, materialen uit de directe omgeving. Alleen al tussen het jaar 41 en 160 wordt het castellum minstens vier keer her- of verbouwd, na brand en overstromingen of omdat het hout aan vervanging toe was. Daarna krijgt het een tufstenen muur met poortgebouwen en torens, geheid op duizenden palen. Er volgt een grote overstroming rond 180 en na nog meer verbouwingen trekt het Romeinse leger zich in de loop van de derde eeuw terug en wordt het castellum verlaten.
<iframe src="https://beyond-time.org/timetravel/2277" width="100%" height="500" frameborder="0"></iframe>