Kasteel Westhove (Oostkapelle): Een Millennium aan Geschiedenis in de Zeeuwse Duinen

Kasteel Westhove, gelegen nabij Oostkapelle op het Zeeuwse schiereiland Walcheren, is een van de best bewaarde en meest tot de verbeelding sprekende kastelen van Zeeland. De geschiedenis van Westhove beslaat meer dan een millennium en weerspiegelt de complexe sociale, politieke en geografische ontwikkelingen van de regio, van vroegmiddeleeuwse versterking tot hedendaags kenniscentrum.

Vroege Oorsprong en Middeleeuwse Bloei: De Abdij van Middelburg De wortels van Kasteel Westhove liggen diep in de middeleeuwen. Al in de 9e of 10e eeuw stond hier vermoedelijk een houten versterking, een zogenaamde motteburcht, die diende ter bescherming tegen Vikinginvallen en als zetel van lokale machthebbers. Deze vroege structuur evolueerde later tot een stenen kasteel.

Vanaf de 12e eeuw kwam Westhove in bezit van de machtige Abdij van Middelburg. Het kasteel functioneerde als een buitenplaats en zomerresidentie voor de abten, waar zij konden ontsnappen aan de drukte van de stad en toezicht konden houden op de omringende landerijen die eigendom waren van de abdij. In deze periode werd het kasteel uitgebreid en versterkt. Bronnen uit de 13e en 14e eeuw beschrijven een aanzienlijk complex met een donjon (woontoren), omringd door muren en grachten, kenmerkend voor een adellijk Zeeuws kasteel.

Turbulente Tijden: Oorlog, Verwoesting en Herbouw De 16e eeuw bracht grote onrust in Zeeland met de Reformatie en de Tachtigjarige Oorlog. Kasteel Westhove ontkwam niet aan dit geweld. Tijdens de Beeldenstorm en de strijd tussen Spanjaarden en watergeuzen wisselde het kasteel meerdere malen van eigenaar en leed het zwaar onder plunderingen en verwoestingen.

Na de val van Middelburg in 1574 en de secularisatie van de abdijgoederen, kwam Kasteel Westhove in handen van de Staten van Zeeland. Zij verkochten het aan particuliere families, waaronder de invloedrijke familie Van den Boetzelaer. Deze families investeerden in de herbouw en modernisering van het kasteel, waarbij de middeleeuwse structuren werden aangepast aan de woonwensen van de vroegmoderne adel en de verdedigingswerken werden geoptimaliseerd. De karakteristieke ronde torens en de hoofdtoegang met ophaalbrug dateren grotendeels uit deze periodes van herbouw en aanpassingen.

Veranderingen in Functie: Van Landgoed tot Publieke Rol In de eeuwen die volgden, bleef Kasteel Westhove in bezit van diverse adellijke families, die het als buitenplaats en centrum van hun landgoed gebruikten. Er werden tuinen aangelegd en het omliggende landschap, inclusief de duinen en bossen, werd beheerd. In de 19e en vroege 20e eeuw onderging het kasteel verdere restauraties en aanpassingen.

Na de Tweede Wereldoorlog, waarin het kasteel relatief ongeschonden bleef, kreeg het een nieuwe publieke functie. Het werd eigendom van de Stichting Het Zeeuwse Landschap en werd in de tweede helft van de 20e eeuw een jeugdherberg en later een hotel.

Hedendaagse Functie en Wetenschappelijk Belang Tegenwoordig is Kasteel Westhove eigendom van de gemeente Veere en fungeert het als een uniek hotel, omgeven door een prachtig natuurgebied. Het terrein herbergt ook het Terra Maris, het museum voor natuur en landschap van Zeeland, dat het kasteel en de omliggende natuur op een educatieve manier verbindt.

Kasteel Westhove is van groot wetenschappelijk belang. Archeologisch onderzoek heeft waardevolle inzichten opgeleverd over de bouwgeschiedenis en bewoning. Bouwhistorisch onderzoek aan het kasteel zelf heeft de verschillende bouwfasen en aanpassingen gedocumenteerd, van de middeleeuwse donjon tot de 17e-eeuwse woonvleugels en latere toevoegingen. Het kasteel illustreert niet alleen de ontwikkeling van de adellijke wooncultuur, maar ook de impact van politieke en religieuze veranderingen op het Zeeuwse erfgoed. Het is een levend monument dat de geschiedenis van Zeeland tastbaar maakt.

WIKI